در حال حاضر یکی از ترندترین حوزه ها در دنیای داشبوردهای مدیریتی و پاور بی آی، طرح‌های ساده، یکپارچه و تعاملی است. در مقالات قبل به اهمیت نگاه اولی که کاربران به داشبوردها مدیریتی دارند و اینکه چگونه ذهن در فرصت محدودی بین 7 تا 30 ثانیه تصمیم می‌گیرد چیزهای جدید را دوست داشته باشند یا خیر صحبت کردیم و در ادامه آن به تئوری گشتالت و اهمیتش در طراحی داشبوردها و تجربه کاربری (UX) اشاره کردیم. حال نوبت این است که یکی از ملموس‌ترین پارامترها را که نظر کاربران را در نگاه اول به خود جلب می‌کند معرفی کنیم. احتمالا حدس زده باشید در مورد چه پارامتری صحبت می‌کنیم، بله رنگ!!!!
رنگها کاربردهای متفاوتی دارند. یکی از نمونه‌های معروف کاربری رنگها چراغ راهنمایی و رانندگی است و سه رنگ قرمز، سبز و زرد که هر کدام بار معنایی خاصی دارد و با دیدن هر رنگ آن رفتار معینی داریم.
رنگها تاثیر عمیقی بر رفتار و احساسات انسان دارد. حتما شما نیز نمونه‌هایی از رنگ‌هایی که با دیدن آنها احساس خاصی برایتان تداعی می‌شود بیاد می‌آورید.
- قرمز: القا کننده خطر، هیجان و بیشترین توجه را به خود جلب می‌کند و اولین جایی است که چشم انسان آن را می‌بیند.
- سبز نماینده طبیعت، پول، صلح، موفقیت و سلامتی است.
- آبی: احساس آرامش و در برخی درجات بی‌اهمیتی را نشان می‌دهد.
- صورتی: رنگی عاشقانه که احساسات ملایم را تلقین می‌کند.
- خاکستری: برای نشان دادن کهولت سن و پیری ، افسردگی، بی احساسی، عملی بی انتها(خاکستری خیلی کم رنگ)، هیچ چیز یا خالی (استفاده بیش از حد از رنگ خاکستری)
و ...
رنگها علاوه بر زیبایی داشبورد روی تجربه کاربری، درک اطلاعات و در نهایت تصمیم‌گیری کاربران تاثیر می‌گذارند و باید از آنها بسیار با دقت و هوشمندانه استفاده کرد.
کاربرد رنگها و روانشناسی رنگ در طراحی داشبوردها و اهمیت آن:
- تضاد رنگ:
استفاده از تضاد رنگها برای بالا بردن وضوح اطلاعات مانند متن تیره روی زمینه روشن که باعث می‌شود خوانایی افزایش پیدا کند.
- هماهنگی رنگها:
استفاده از پلتهای رنگی مناسب روی یکپارچگی و جذاب شدن داشبورد تاثیر بسزایی دارد. هارمونی رنگها باعث می‌شود کاربران با داشبورد ارتباط برقرار کرده و اصل اول در تئوری گشتالت (کل‌نگری) رعایت شود.
می‌توانید از نمونه پلتهای زیر برای طراحی داشبوردهای مدیریتی استفاده کنید.
- تاثیر روی تصمیم گیری:
با طراحی و رنگهای مناسب میتوان توجه کاربران را به صورت هدفمند به اطلاعات خاصی جلب کرد. برای مثال با برخی رنگهای خاص میتوان شاخص های کلیدی (KPI) را نمایش داد تا کاربر سریع به آن دسترسی پیدا کند.
- توجه به فرهنگ:
معنای رنگها در فرهنگ‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. برای طرح‌های بین المللی باید این نکته را در نظر گرفت. در کشور ما با توجه به اینکه رنگ مشکی نماد غم و اندوه است بهتر است از آن برای زمینه اصلی داشبورد و نمودارها استفاده نشود.
معمولا افراد مبتدی در آغاز کار علاقه فراوانی به استفاده از رنگهای مختلف و طراحی های پیچیده دارند. به عنوان کسی که تازه وارد این حوزه شده‌اید از موارد زیر اجتناب کنید و باور کنید که زیبای در سادگی است!
- در طراحی ترجیجا از 3 یا 4 رنگ استفاده کنید تعداد رنگهای زیاد باعث عدم تمرکز و سرگیجه کاربر می‌شود.
- از کدهای رنگی خالص قرمز، سبز و آبی استفاده نکنید.
- از رنگها با شدت روشنایی بالا استفاده نکنید چون باعث می‌شود چشم کاربر اذیت شود و علاقه‌ای به ادامه نگاه کردن به داشبورد نداشته باشد.
- از رنگهای تند مانند قرمز تنها در صورتی که می‌خواهید مطمئن شوید که کاربر نهایی به نمودار یا نکته خاصی توجه کند. به صورت مختصر و از طیف مناسب قرمز اسفاده کنید. استفاده بیش از حد از رنگ قرمز برای مخاطب داشبورد آزار دهنده است و بار معنایی رنگ قرمز را کم می‌کند.
- از فونت‌هایی که حروف در آن بصورت خوانا باشد برای متن نوشتاری داشبوردها استفاده کنید. از استایل دادن‌های افراطی، ایجاد سایه های غیرمعمول و رنگهای عجیب بپرهیزید.
برخی افراد بصورت ذاتی سلیقه خوبی در انتخاب رنگ دارند اما اگر شما از این دسته افراد نباشید جای نگرانی نیست می‌توانید از سایتهایی نظیر https://coolors.co یا https://colorhunt.co برای انتخاب پلتهای رنگی استفاده کنید:
در انتها، سعی کنید به داشبورد خود شخصیت بدهید و یکپارچگی را در سرتاسر داشبورد حفظ کنید. از رنگهای گرم برای اطلاعات مهم که می‌خواهید حتما کاربران به آن توجه کنند استفاده کنید تا در نهایت کاربران بتوانند ارتباط مناسبی با داشبورد برقرار کنند و داشبورد کاربرپسند باشد.
